ΠΕΝΘΗΜΕΡΗ ή ΕΞΑΗΜΕΡΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
Με την από 26-2-1975 ΕΓΣΣΕ, η οποία κυρώθηκε με τον ν.133/75 (ΦΕΚ-180 Α'), ορίστηκε η δυνατότητα καθιέρωσης πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας από ΣΣΕ/ΔΑ. Με τον ν.1157/ της 8/12.5.81 (ΦΕΚ Α' 126) που κύρωσε την από 29 Δεκ. 1980 Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου του Προέδρου της Δημοκρατίας, εισάγεται στον δημόσιο τομέα η πενθήμερη εργασία δίνοντας τη δυνατότητα σε ΣΣΕ να την καθιερώσει και στις υπόλοιπες οικονομικές δραστηριότητες. Με το άρθρο 6 της ΕΓΣΣΕ του 1984 (ΦΕΚ 81 β’) καθιερώθηκε η 40ώρη εβδομαδιαία εργασία σε όλο το φάσμα του ιδιωτικού τομέα. Έκτοτε, αρκετές ΣΣΕ/ΔΑ του ν.3239/55 και στην συνέχεια του ν.1876/90 προέβλεπαν το πενθήμερο εργασίας στις οικονομικές δραστηριότητες που εφαρμόζονταν. Με αυτήν την διαδικασία οι επιχειρήσεις εφάρμοζαν υποχρεωτικά το πενθήμερο ωράριο εργασίας όταν αυτό προβλέπονταν από τις οικείες ΣΣΕ/ΔΑ. Η πρώτη φορά που το πενθήμερο προβλέπονταν με τυπική διάταξη νόμου ήταν με την ισχύ του ν.1892/90. Ειδικότερα, το άρθρο 42§4 του ν.1892/90 (πριν τροποποιηθεί από τον ν.4093/12) καθιέρωσε την υποχρεωτική πενθήμερη απασχόληση των εργαζομένων στα καταστήματα του άρθρου 1 νδ.1037/1971. Σε αντίθεση των ανωτέρω διατάξεων και της δυνατότητας που είχε νομοθετικά χορηγηθεί για την καθιέρωση του πενθημέρου σε όλες σχεδόν τις επιχειρηματικές δραστηριότητες της χώρας, ο ν.3846/10 στο άρθρο 8 όρισε την εξαήμερη εργασία στις ξενοδοχειακές και επισιτιστικές επιχειρήσεις και στις επιχειρήσεις που δεν δεσμεύονταν από ισχύουσες συλλογικές συμβάσεις εργασίας καθόσον οι κυρώσεις που αναφέρει το άρθρο 8 του ν.3846/10 ορίζονται στο άρθρο 21 του 1876/90 και μπορούν να επιβληθούν μόνο στις περιπτώσεις παραβίασης κανονιστικών όρων ΣΣΕ/ΔΑ που βρίσκονται σε ισχύ. Στην συνέχεια, το άρθρο 37§6 του ν.4024/11 ανέστειλε την δυνατότητα του υπουργού εργασίας να κηρύσσει υποχρεωτικές τις ΣΣΕ για όσο διαρκεί η εφαρμογή του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής. Έπειτα η υπ’ αρ. 6/2012 Π.Υ.Σ. καθόρισε σαφής χρονικά όρια και προϋποθέσεις για την ισχύ των ΣΣΕ/ΔΑ. Έκτοτε με την λήξη αρκετών ΣΣΕ/ΔΑ έπαυσαν να ισχύουν και οι κανονιστικοί όροι μεταξύ άλλων και οι περί πενθήμερης εργασίας που δέσμευαν έως τότε τις επιχειρήσεις. Ο πρόσφατος ν.4093/12 που τροποποίησε το άρθρο 8§1 του ν.1876/90 ορίζει ότι από 1-1-2013 η εθνικές γενικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας καθορίζουν τους ελάχιστους μη μισθολογικούς όρους εργασίας, που ισχύουν για τους εργαζόμενους όλης της χώρας. Οι Βασικοί μισθοί, βασικά ημερομίσθια, κάθε είδους προσαυξήσεις αυτών και γενικά κάθε άλλος μισθολογικός όρος, ισχύουν μόνο για τους εργαζόμενους που απασχολούνται από εργοδότες των συμβαλλομένων εργοδοτικών οργανώσεων και δεν επιτρέπεται να υπολείπονται του νόμιμου νομοθετημένου (πλέον) κατώτατου μισθού και ημερομισθίου. Με τις ανωτέρω διατάξεις συμπεραίνουμε ότι πλέον οι επιχειρηματίες που δεν συμμετέχουν σε εργοδοτικές οργανώσεις δύναται α) να εφαρμόζουν τον μισθό ή ημερομίσθιο που ο νομοθέτης έχει πλέον ορίσει με τον ν.4093/12 και όχι με όσα η ΕΓΣΣΕ όριζε έως την 11-11-12 και β) να εφαρμόζει τους κανονιστικούς μη μισθολογικούς όρους της ΕΓΣΣΕ από τους οποίους κανένας έως σήμερα δεν ορίζει την υποχρεωτική πενθήμερη εργασία.
Κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, όλοι οι εργοδότες που δεν δεσμεύονται από ΣΣΕ/ΔΑ, δύναται να εφαρμόζουν το εξαήμερο καθεστώς εργασίας στις επιχειρήσεις τους υπό τον περιορισμό της 40ωρης εβδομαδιαίας εργασίας.
Νίκος Κλωθάκης
Οικονομολόγος
|